45. MARKET, MANAV, KASAP VE PAZAR YERİ

Marketlere girerken üzerinizi ararlar. Her standın başında ayakta durup müşteriyi gözetleyen bir görevli vardır. Özellikle yağ, sucuk gibi gıda ürünlerin çoğunda son kullanma tarihi olmaz. Muhtemelen Cibuti limanında aylarca beklemiştir. Alışveriş sonrası, kasiyere kolaylık olsun diye küsuratı da ayrıca vermenizi tavsiye etmem. Kasiyer arkadaşların çoğu bundan anlamaz. Türk malı temizlik, kozmetik, gıda malzemeleri yaygın olarak satılır ve bazıları Türkiye’deki fiyatından daha ucudur.

İlk zamanlar marketlerde özellikle Türkiye’den gelen hangi ürünler var diye dikkatlice bakıyorum. Hepimizin bildiği bir diş macunu markası taklit olarak yapılmış, rafta duruyor. Dikkatimi çekti, kutusunu inceledim, üretim yeri ve firma adresi olarak İstanbul’da bir yer verilmiş. Aradan aylar geçti. İstanbul’da bir dostum beni diş macunu üreten ve Afrika’ya satan bir arkadaşı ile tanıştırdı. Bu kişi ürettiği diş macununu Etiyopya’da satmak istediğini söyledi. Kutuyu görünce kendisine bu markayı Etiyopya’da marketlerde gördüğümü, ancak kutunun renginin daha farklı olduğunu söyledim. “Mümkün değil, ben oraya mal satmadım” dedi. Bir sonraki sefer Etiyopya’ya gittiğimde oradaki mağazadan diş macununu satın alıp İstanbul’a getirdim ve bu kişiye gösterdim. Adam başka firma tarafından üretilmiş taklit diş macununa hayretler içinde bakarken; “Vay be, benden önce başkaları taklidi yapıp oraya göndermiş” diye tepki göstermesini unutamam.

Manavlar, sattıkları ürünleri tezgaha çok güzel şekilde dizer. Muz en ucuz, elma en pahalı meyve durumundadır. Balkabağı yemeği ve muz çorbası yerel halk arasında çok yaygındır. Yerel sebze ve meyveler azot gübre kullanılmadan üretildiğinden tadı da çok farklıdır. Ananas avokado, çilek ve pek çok meyveyi keyifle yersiniz.

Kasaplardaki etler buzdolabına konulmadan kancaya takılı  şekilde açıkta satılır. Dükkanın üzerinde haç resmi varsa Hristiyanlar, yoksa Müslümanlar alışveriş yapar, ancak bütün kasaplar eti aynı mezbahadan alır. 

Şehir içinde 5–6 noktada kurbanlık koyun satışı vardır. Sokaklarda açıkta hayvan derileri satılır.

Kentin birçok yerinde haftanın her günü açık olan pazar yerleri, alt gelir seviyesindeki insanların alışveriş yaptığı yerlerdir.

Merkato semti, alışverişin merkezidir. Eski İstanbul’daki Mahmutpaşa-Eminönü–Sirkeci’yi andırır. Yurt dışından ve yurt içinden her türlü mal buraya gelir ve dağılır. Dükkanların bir kısmı el altından karaborsa döviz işi yapar.