51. HARAR

Etiyopya’nın Somali’ye 150 km mesafede bulunan Harar, Addis Ababa’dan sonra en çok yaşadığım şehir oldu. Addis Ababa’dan Dire Dawa’ya 50 dakikalık bir saatlik uçak yolculuğu ve ardından kelle koltukta 45 dakikalık bir minibüs yolculuğu ile Harar’a gidilir. Deniz seviyesinden 900 metre yüksekteki Harar, islamın 4.kutsal şehir olarak anılır.

Geçmiş dönemde kendi krallığını kurmuş, çevresinde o dönemde yapılmış surlar var. Şehre giriş için yapılmış beş ana kapı, İslamın beş şartını işaret eder. Surlar ve giriş kapıları UNESCO korumasında. En görkemli kapının üzerinde ise Emir Abdullah’ın resmi bulunur.

Harar’ın Habeşistan tarihinde ve Habeşistan-Osmanlı ilişkilerinde de çok önemli bir yeri var. Osmanlı döneminde yapılan pek çok eseri bu şehirde görebiliyoruz. Bakımsız halde bulunan bu yapıların bir kısmı TİKA tarafından onarılmış.
Harar evlerine girdiğinizde, kapının iç tarafında kapının hemen üzerinde ahşap çıkıntılar vardır. Bu çıkıntılara; evde evlenme yaşına gelmiş kaç kız varsa, o kadar sayıda rulo şeklinde halı veya kilim konulur. 

Evin iç duvarları tabak ve benzeri süslerle doludur. Oturmak için sedirler ve bu sedirlerin üzerinde halılar vardır. Müslüman nüfusun önemli kısmı eski yıllarda özellikle Yemen’den Harar’a gelenlerdir.

Harar’da yaygın olarak ekilen ve uyuşturucu özelliği olan Khat (veya “Çad”) bitkisi, ortalama 1,5 metre boyundadır. 50 cm boyunda kesilerek toplanan dalları her gün Dire Dawa havaalanına taşınır, ilaç sanayinde kullanılmak üzere taze taze yurt dışına ithal edilir. Harar–Dire Dawa yolu üzerinde bu işin borsası vardır. Harar erkekleri Müslüman olmasına rağmen bu uyuşturucu bitkinin müptelasıdır. Sürekli ağızlarında adeta geviş getirir gibi çiğnerler ve uyuşuk bir halde yol kenarlarında otururlar veya uyurlar.  

                                                                       Harar’da bir pazar yeri…

Harar kadınını, yükünü başının üzerine koyup taşır. Bu sadece Harar’lı kadınlarına özgüdür, Etiyopya’nın diğer şehirlerinde göremezsiniz.

                                                    Hararlı bir kadın; Başında yükü, sırtında bebesi…

Harar’da deve ile taşımacılık oldukça yaygındır.Başında yükü, sırtında bebesi…Bu fotoğraf Harar’dan doğuya doğru Jigjiga istikametine giderken çekildi. Yol boyu belli aralıklarla ikaz tabelaları var. Bu tabelalarda mealen “yıllar önce döşenmiş mayınların temizlendiği ancak yine de dikkatli olunması” uyarısı var.

Ünlü Fransız yazar (1854-1891) Arthur Rimbaud’un yaşadığı ev, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

Bu blogdaki popüler yayınlar

14. İTALYAN İŞGALİ (1936 - 1941)

Resim
Habeşistan, 2.Dünya Savaşı öncesi Mussolini’nin İtalya’sı tarafından işgal edilir. 2.Dünya Savaşı öncesi Almanya güçlenmeye başlayınca, İngiltere ve Fransa, olası bir savaşta İtalya’nın kendi yanında yer alması için Mussolini’nin Habeşistan’ı işgal etmesine ses çıkartmaz. Ancak bu hoşgörü işe yaramaz ve Mussolini 2.Dünya Savaşında Hitler’in yanında yer alır. 1936 yılında başlayan işgal, 2.Dünya Savaşı devam ederken İngiltere’nin de baskısıyla 1941 yılında sona erer.   İtalya Habeşistan'dan çekilmek zorunda kalır. 1936-1941 arasında yaklaşık 775.000 asker ve sivil işgal ve savaş sırasında can verir. 2.Dünya Savaşı'ndan sonra İtalya, Habeşistan'a tazminat olarak 25 milyon dolar öder. Etiyopya’yı Kızıldeniz’e bağlayan diğer ülke de Cibuti’dir. 1945 yılında İtalyan işgalinin bitmesini takiben 1946 yılında Birleşmiş Milletler kararı ile Fransa toprağı olarak kabul edilen Cibuti 1977 yılında bağımsızlığını, 198
Devamı

53. KOMİK VE İLGİNÇ ANILAR

Resim
Bazı anılarım otokontrol sistemine takıldı, yazmasak daha iyi. Kimseyi incitmeyecek anılar; Türkiye’den gelen misafirlerimizle yerel bir lokantaya gittik. Menüde et ve balık seçenekleri var. Siparişleri verdik, yarım saat sonra yemekler geldi. Misafirimize gelen balık, sipariş ettiği balık değildi.  Garsona izah etmeye çalıştı ama garson israrla bu balığı sipariş ettiğini söyledi. Ben de; “Ye gitsin, en azından balık getirdi, buna da şükür” dedim. Arkadaş yemeğe başladı. Biraz sonra yan masada oturanların siparişleri geldi. Ancak masadakilerden biri gelen balığın kendi siparişi olmadığını söyledi. Garson kız fark etti ki, yan masanın balık siparişini bizim masaya vermiş. Onlardan özür dileyeceğine, arkadaşımızın yanına gelerek “O balık senin değildi, niye yedin?” diye sinirli bir şekilde sorunca, bizler gülme krizine girdik. Eşimle beraber Addis Ababa’ya 20 km mesafede bungalovların olduğu turistik tesi
Devamı

5. DİL

Resim
Dünya bankası 2002 yılı verilerine göre okur-yazar oranı % 36. Etiyopya’da bölgesel olarak 80 civarı yerel dil ve 200 kadar lehçe kullanılmaktadır. Eğitim sistemi 4+4+4 şeklindedir. İlkokul seviyesinde her bölge halkı kendi dilinde eğitim görür. Ortaokulda İngilizce eğitimi başlar. Lise ve üniversitelerde eğitim tamamen İngilizce olarak devam eder. Farklı şehirlerde 34 adet üniversitesi olup, en önemlisi Addis Ababa Üniversitesi’dir. Lise mezunu bir Etiyopyalı iyi derecede İngilizce bilgisine sahiptir.     Ülke içinde resmi yazışma dili, Oromiya bölgesi yerel dili olan Amharikçedir. Ge’ez dili alfabesi, olarak isimlendirilen yazı sistemi, Sami dil ailesine mensuptur. Ancak halkın % 80 i bu dili bilmediği için ortak dil İngilizce haline gelmiştir. Farklı bölgeden iki Etiyopyalı İngilizce bilmiyorsa çok zor anlaşır.                                                           İlk zamanlar bir yere gittiğimde karşımızdaki kişi İngilizce bilmiyorsa, tercümanım uzun uzun kon
Devamı