28.FESTİVALLER - DİNİ BAYRAMLAR

Etiyopya’da özellikle Hristiyanlar için pek çok festival ve kutlama günü vardır. Burada en önemlilerinden bahsedildi.

Enkutatash (Yeni Yıl):

11 Eylül (Etiyopya Yeni Yılı), Etiyopya yağmur mevsiminin sonu olarak kabul edilir ve Enkutatash olarak adlandırılır. 

Meskel festivali:

Etiyopya’da dini yılın ilk büyük festivali Meskel festivalidir. Ortodoks Hıristiyan geleneğine göre binlerce kişi 26 Eylülde Addis Ababa'da Meskel Meydanı'nda toplanır ve Demera olarak bilinen festivalin arifesini  (bir gün öncesini) kutlar. Kiliselerden, dini törenlerde kullanılan davullar çalar ve süslü haçları getiren yüzlerce rahip törene katılır.

 Gün batımından önce, meydanın ortasında büyük bir ateş yakılır. Ateş, İmparator Konstantin’in annesi St Helena’nın 4. yüzyılda Kudüs’te haçı bulma çabalarını gösterir. Efsaneye göre, MS 326 yılında Kraliçe Helena (Etiyopya'da Nijeryalı Eleni olarak bilinir ) gerçek haçı bulma arayışına girdi ama bulamadı. Daha sonra gördüğü rüyaya uygun olarak, bir ateş yaktı ve duman, haçın gömülü olduğu noktaya yöneldi. Meskel arifesinde, uzun ağaç dalları birbirine bağlanır ve üzerine  sarı papatyalar yerleştirilir.

Meskel festival olarak adlandırılan ertesi gün aynı yere gelen halk, bir gün önce yakılan ateşin külleri üzerine haç işareti yapar. Gün boyu halka açık yiyecek ve içecekler tüketilir, akşama kadar festival devam eder.

Etiyopya christmas noel (genna):

7 Ocak'ta, gece boyunca bir kiliseden diğerine geçen insanlar tarafından kutlanır. Genç erkekler Genna denilen hokey benzeri bir oyun oynar.

Timket festivali  (Timket Epiphany):

Etiyopya'nın en ünlü festivali olup her yıl 19 Ocak'ta yapılır. Kutsal Tabot’un sembolik “Ahit Sandığı” (Hz.Musa’nın 10 emirinin yazılı olduğu taş tabletlerin olduğu sandık) kutlamadan bir gün önce ülkenin her bir Ortodoks Kilisesi'nden alınır ve törenin gerçekleşeceği merkez bölgeye götürülür. Ertesi sabah, rahipler Tabot'un etrafında toplanır ve tüm hediyelerin üzerine kutsal su serpip yeminlerini yeniler. Bu yapıldıktan sonra, sembolik Ahit sandığı, geldiği kiliseye geri götürülürken, arkasındaki konvoyda, piskopos, din adamları ve cemaat yer alır.

Kulubi (Aziz Gabriel Bayramı):

28 aralıkta, Başmelek St.Gabriel (Kulubi Gebriel) şöleni, Dire Dawa'dan yaklaşık 68 kilometre uzaklıktaki Kulubi'de kutlanır. Ortodoks Tewahedo Hristiyanları kutlamayı renkli törenlerle yapar. Hacılar, yeminlerini yerine getirmek ve kiliseye hediyeler vermek için tepeye doğru yürür, bazı hacılar kiliseye kadar sırtlarında ağır taşlar getirir.

Debra Damo (Aziz Aregawi Bayramı):

Ortodoks Tewahedo Hristiyanları, her yıl 24 Ekimde Aziz Abune Aregawi bayramını kutlar. Ülkenin dört bir yanından Debra Damo'ya hac ziyaretine gelirler.

Irecha:

Meskel'den sonraki ilk pazar günü, Oromia bölgesinde Bishoftu kasabasında kutlanır. Festivalde Topluluk liderleri, yağışlı mevsimlerden, aydınlık mevsimlere geçiş için Waqa'ya (Oromo geleneğindeki Tanrı)  teşekkür eder. 

Ashenda (Ashandye) festivali:

Alacakaranlık olarak adlandırılan Hıristiyan orucun son günü, Ağustos ayında gerçekleşen, Sekota ve Tigray’a özgü bu festival kızlar tarafından özlemle beklenir. Güzel geleneksel kıyafetler giyilir, şarkılar söylenir, danslar yapılır. Festivalin adını kızların bellerine taktığı uzun kuşaklardan (Ashenda) alır. 

Etiyopya Paskalya (Ethiopian Easter):

Hristiyan cemaat, 55 günlük Lent döneminde süt ve tereyağlı hiçbir et veya hayvan ürünü tüketmez. Sonunda, Cuma günü, kilisedeki tören, bu uzun oruç süresinin bitmesine hazırlıktır. Esas tören Cumartesi gecesi başlar ve sabahın erken saatlerine kadar ilahi ve dini danslarla kutlanır. Saat 03 gibi herkes evine döner ve sembolik olarak gece yarısı bir tavuk kesilir. Ve sabah, Paskalya Pazarında şenliğe başlamak için bir koyun kurban edilir.

              

Müslümanlar tarafından kutlanan dini günler:

Muharrem (Muharram / Al Hijra); İslami yeni yıl başlangıcı olarak kutlanır.  “Asura” olarak adlandırılan Muharam’ın 10.günü özellikle Negashi köyünde ve Harrar'da kutlanır.

Ramazan bayramı (Eid-Ul-Fitir / Eid Ramadan): Ramazan ayında oruçlar tutulur ve devamında Ramazan bayramı “Eid-Ul-Fitir” kutlanır.

Kurban bayramı “Eid Ul-Adha” adı altında kutlanır, kurbanlar kesilir.

Mevlid kandili (Milad-an-Nabi): Hz. Muhammed'in doğum günü olarak kutladığımız “Mevlit kandili”ni Etiyopya Müslümanları “Milad-an-Nabi” olarak kutlarlar.

Miraç kandili (Lailat-ul-Isra): Hz.Muhammed’in Allah katına çıktığı gece dualar okunur.

Berat kandili (Lailat-Ul-Bara'ah): Bütün günahların af edildiği gece dualar okunur, af dilenir.