15. KIZIL TERÖR (1974 - 1991)


Haile Selassie dönemi, 1974 de askeri darbe ile sona erer. Darbe sonrası Etiyopya Sosyalist Geçici Askeri Hükumeti kurulur. Yeni yönetim artık Solcu siyasetçilerin etkisi altında kendisini Etiyopyalı bir devrimin öncüsü olarak gören Derg'in Geçici Askeri İdari Konseyi (PMAC) dir. Aralık 1974'te Etiyopya'nın Sosyalist bir devlet olduğu ilan edilir ve “Önce Etiyopya”  adı altında bir devrimci reform programı başlatılır. Yüzlerce yıllık monarşi Mart 1975’te resmen kaldırılır. Dönemin sembolü olan anıt Addis Ababa’dadır.



Ocak 1975'te Derg, tüm Bankaları ve Sigorta şirketlerini kamulaştırır ve ülkedeki hemen her önemli şirketin kontrolünü ele geçirir. Devamında bütün topraklar kamulaştırılır. Şubat 1977'de, Derg'in başkan yardımcısı Albay Mengistu Haile Mariam, askeri idare konseyindeki rakiplerini öldürür ve kendisini Devlet Başkanı ilan eder. Artık insan avı dönemidir. Şüpheli olarak görülen siviller, gazeteciler, muhalif grup üyeleri ve destekçilerinin öldürdüğü “Kızıl Terör” başlar. Sadece Addis Ababa'da onbinlerce kişi öldürülür. Ülke genelinde bu sayının 400.000 olduğu tahmin ediliyor. 1984 yılında, giderek genişleyen kuraklıklar kıtlığa neden olur ve 600.000 kişi açlıktan hayatını kaybeder. “Falaşalar” olarak ileride bahsedeceğimiz Etiyopya Yahudileri de bu baskı yönetiminden fazlasıyla nasibini alır.








Derg'in baskıları ve siyasi başarısızlıkları ülke içinde muhaliflerin çeşitli adlarda örgütlenmesine neden olur. Derg Cuntası, Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nden (TPLF) ve Oromo Kurtuluş Cephesi'nden (OLF) en belirgin biçimde, etnik temelli büyüyen bir muhalefetle karşı karşıya kalır. SSCB’nin geniş çaplı siyasi ve askeri desteğine rağmen Derg, bu hareketleri önleyemez.  SSCB 1980'lerin sonlarında çökme sürecine girince Derg rejimine desteği azalır. Mengistu Haile Mariam 1989'da kendisine karşı bir darbe girişiminden kurtulur. 1991 yılında Etiyopya Halk Devrimci Demokratik Cephesi (EPRDF) nin gerilla savaşı ile başa çıkamaması nedeniyle iktidarı kaybeder ve Zimbabwe ye kaçar ve bir daha Etiyopya’ya geri dönmez. Bu süreçte öldürülen önemli kişilerin fotoğrafları, işkence aletleri, hücreler, kemikler ve kafatasları “Kızıl Terör”  müzesinde sergilenmektedir.



28 Mayıs 1991 de bugünkü Etiyopya devleti kurulur. Derg dönemi yöneticileri yargılanır ve hayatta kalan üyeleri için idam kararı verilir. Ancak bu uygulanmaz, 20 yıl hapis yattıktan sonra 2011 yılında serbest bırakılırlar. 2. Dünya Savaşı sonrasında BM’ye devredilen ve 1951 yılında Etiyopya’ya bırakılan Eritre, 1991 yılına kadar Etiyopya’nın bir parçası olarak kalmıştır. Komünizmden kurtulma sürecinde, 1991 yılında, Habeşistan’ın Kızıldeniz’e kıyısı Eritre bölgesi bağımsızlığını ilan eder, devamında 1993 de yapılan halk oylaması ile Etiyopya’dan ayrılır. Bu durum, Etiyopya’nın denizle bağlantısının kalmaması demektir. Etiyopya ile Eritre arasında sınır savaşları yaklaşık 10 yıl daha devam eder, uluslararası güçlerin tampon bölge uygulamasıyla sona erer. 

Bu blogdaki popüler yayınlar

14. İTALYAN İŞGALİ (1936 - 1941)

Resim
Habeşistan, 2.Dünya Savaşı öncesi Mussolini’nin İtalya’sı tarafından işgal edilir. 2.Dünya Savaşı öncesi Almanya güçlenmeye başlayınca, İngiltere ve Fransa, olası bir savaşta İtalya’nın kendi yanında yer alması için Mussolini’nin Habeşistan’ı işgal etmesine ses çıkartmaz. Ancak bu hoşgörü işe yaramaz ve Mussolini 2.Dünya Savaşında Hitler’in yanında yer alır. 1936 yılında başlayan işgal, 2.Dünya Savaşı devam ederken İngiltere’nin de baskısıyla 1941 yılında sona erer.   İtalya Habeşistan'dan çekilmek zorunda kalır. 1936-1941 arasında yaklaşık 775.000 asker ve sivil işgal ve savaş sırasında can verir. 2.Dünya Savaşı'ndan sonra İtalya, Habeşistan'a tazminat olarak 25 milyon dolar öder. Etiyopya’yı Kızıldeniz’e bağlayan diğer ülke de Cibuti’dir. 1945 yılında İtalyan işgalinin bitmesini takiben 1946 yılında Birleşmiş Milletler kararı ile Fransa toprağı olarak kabul edilen Cibuti 1977 yılında bağımsızlığını, 198
Devamı

53. KOMİK VE İLGİNÇ ANILAR

Resim
Bazı anılarım otokontrol sistemine takıldı, yazmasak daha iyi. Kimseyi incitmeyecek anılar; Türkiye’den gelen misafirlerimizle yerel bir lokantaya gittik. Menüde et ve balık seçenekleri var. Siparişleri verdik, yarım saat sonra yemekler geldi. Misafirimize gelen balık, sipariş ettiği balık değildi.  Garsona izah etmeye çalıştı ama garson israrla bu balığı sipariş ettiğini söyledi. Ben de; “Ye gitsin, en azından balık getirdi, buna da şükür” dedim. Arkadaş yemeğe başladı. Biraz sonra yan masada oturanların siparişleri geldi. Ancak masadakilerden biri gelen balığın kendi siparişi olmadığını söyledi. Garson kız fark etti ki, yan masanın balık siparişini bizim masaya vermiş. Onlardan özür dileyeceğine, arkadaşımızın yanına gelerek “O balık senin değildi, niye yedin?” diye sinirli bir şekilde sorunca, bizler gülme krizine girdik. Eşimle beraber Addis Ababa’ya 20 km mesafede bungalovların olduğu turistik tesi
Devamı

59. ETİYOPYA'DA GEZİLECEK YERLER

Resim
Etiyopya; tarih, coğrafya, dinler, jeolojik yapı, kabile yaşamı, safarisi ile çok zengin bir kültüre sahip. Önemli yerleri görmek için 1 aylık bir zaman bile yetmez. Yerel tur firmaları “kuzey paketi” ve “güney paketi” şeklinde haftalık turlar düzenliyor. Bole havaalanından pek çok şehire iç hat uçuşu var . Sabah ilk uçakla gidip akşam son uçakla tekrar Addis Ababa’ya döneceğiniz günübirlik seyahatler yapılabilir. Ülke içi turlara; hepatit, sarıhumma ve sıtma aşılarını yaptırarak gitmek iyi olur.   Kuzey doğudaki Danakil Çölü, Danakil Çöküntüsü, Erta Ale (sigara içen dağ) gibi ekstrem seyahatleri düşünmüyorsanız (ki oraları ben de görmedim), hedefinizde tarihi yerler, dini figürler ve Afrikadaki yaşamı görmek varsa bunların bazıları hakkında kısa bilgiler verelim; Axum obelisks:  Başşehri Yeha olan Axum Krallığı, kuzey Etiyopya'da bilinen en eski uygarlıktır.  Burası dünyanın en uzun monolitleri ve dikilitaşları ile
Devamı